Belediyelerce alınmakta olan çevre temizlik vergisi ile ilgili düzenleme, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Mükerrer 44. maddesinde yer almaktadır. Bu maddede, konutlara ait çevre temizlik vergisinin su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların çevre temizlik vergisinin ise madde de yer alan tarifeye göre yıllık olarak hesaplanacağı hüküm altına alınmıştır.
Mükerrer 44. maddenin on birinci fıkrasında ayrıca, “Bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan tutarlar, her yıl yeniden değerleme oranında artırılır. Bu tutarların belirlenmesinde, vergi tutarlarının yüzde beşini aşmayan kesirleri dikkate alınmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
Hazine ve Maliye Bakanlığınca 2022 yılı için yeniden değerleme oranı %122,93 (yüz yirmi iki virgül doksan üç) olarak tespit edilmiş ve 24/11/2022 tarihli ve 32023 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:542) ile ilan edilmiş bulunmaktadır.
Yeniden değerleme oranı dikkate alınarak yukarıda yer alan düzenlemelere göre tespit edilen 2023 yılı çevre temizlik vergisi tutarları, Hazine ve Maliye Bakanlığınca 30 Aralık 2022 tarihli ve 32059 (2.mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 56 Seri No.lu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği ile ilan edilmiştir.
Bu Tebliğde yer alan düzenlemelere göre, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren uygulanacak çevre temizlik vergisi tutarları aşağıda gibidir.
1- Konutlara Ait Çevre Temizlik Vergisi
Konutlara ait çevre temizlik vergisi; su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde 1,50 TL (2022 yılında 68 Kuruş), diğer belediyelerde 1,10 TL (2022 yılında 50 Kuruş) olarak hesaplanacaktır.
Diğer taraftan, belediyenin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan ancak, su ihtiyacını belediyece veya büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerince tesis edilmiş su şebekesi haricinden karşılayan konutlara ilişkin çevre temizlik vergisi Tebliğin izleyen bölümlerinde yer alan ilgili tarifelerin yedinci grubunun belediye meclislerince en son intibak ettirilen derecelere ait aşağıdaki tutarları üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
2 -İşyerleri ve Diğer Şekilde Kullanılan Binalara Ait Çevre Temizlik Vergisi
İşyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi, büyükşehir belediyeleri ve büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelerde aşağıdaki tarifelere göre uygulanacaktır. İşyeri ve diğer şekilde kullanılan binalarla ilgili olarak tahakkuk eden bu vergi, her yıl, emlak vergisinin taksit sürelerinde ödenmektedir.
Buna göre 1. taksit Mart- Nisan – Mayıs ayı, 2. Taksit ise Kasım ayı sonuna kadar ödenir
2.1. Büyükşehir Belediyeleri Dışındaki Belediyelerde Uygulanacak Olan Çevre Temizlik Vergisi
Büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelerde 2023 yılında uygulanacak olan çevre temizlik vergisi tarifesi aşağıdaki gibidir.
2.2. Büyükşehir Belediyelerinde Uygulanacak Çevre Temizlik Vergisi
Belediye Gelirleri Kanununun mükerrer 44’üncü maddesinin beşinci fıkrasına göre, büyük şehir belediyelerinde çevre temizlik vergisi, diğer belediyelerde uygulanan çevre temizlik vergisi tutarları %25 artırılarak uygulanacaktır. Buna göre büyük şehir belediyelerinde 2023 yılında uygulanacak olan çevre temizlik vergisi tarifesi aşağıdaki gibidir.
3- İndirimli Çevre Temizlik Vergisi Uygulaması
2464 sayılı Kanunun mükerrer 44’üncü maddesinin on ikinci fıkrasında, “Bakanlar Kurulu; beşinci fıkradaki tarifede yer alan bina gruplarını belirlemeye ve bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan tutarları yöreler, belediyelerin nüfusları ve bina grupları itibarıyla ayrı ayrı dörtte birine kadar indirmeye veya yarısına kadar artırmaya yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Bu hükmün verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 2005/9817 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 7’nci maddesine göre; konut, işyeri ve diğer şekilde kullanılan binalar için belirtilen tutarlar, büyükşehir belediye sınırları içinde bulunanlar hariç olmak üzere kalkınmada öncelikli yörelerdeki belediyeler ile nüfusu 5000’den az olan belediyelerde % 50 indirimli olarak uygulanacaktır.
Buna göre, kalkınmada öncelikli yörelerdeki belediyeler ile nüfusu 5000’den az olan belediyelerde bulunan konutlara ait çevre temizlik vergisi su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına 55 Kuruş olarak hesaplanacak; işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi tutarları ise aşağıdaki tarifeye göre hesaplanacaktır.
4- Bina Gruplarının Belirlenmesi
Mükerrer 44’ üncü maddenin on ikinci fıkrasında “Bakanlar Kurulu; beşinci fıkradaki tarifede yer alan bina gruplarını belirlemeye ve bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan tutarları yöreler, belediyelerin nüfusları ve bina grupları itibarıyla ayrı ayrı dörtte birine kadar indirmeye veya yarısına kadar artırmaya yetkilidir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu yetkiye istinaden çıkarılarak 26.12.2005 tarih ve 26035 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2005/9817 sayılı BKK ile Belediye Gelirleri Kanununun mükerrer 44 üncü maddesinde yer alan Çevre Temizlik Vergisi Tarifesindeki bina grupları, 1.1.2006 tarihinden itibaren uygulanmak üzere aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir:
