KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMALARDA HİZMETLERİN ÇAKIŞMASI HALİNDE GEÇERLİ OLAN SİGORTALILIK STATÜLERİ

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMALARDA HİZMETLERİN ÇAKIŞMASI HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER

  SGK  tarafından  yayımlanan 22/02/2013  tarihli,  2013/11  sayılı  ve  Sigortalılık  İşlemleri konulu Genelgesinin Dokuzuncu Kısım, İkinci Bölümünde yer alan ;

  “Kanunun  67  nci  maddesine  25/2/2011  tarihinde  eklenen  beşinci  fıkra  ile  bu  tarihten itibaren Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların 4857 sayılı Kanunun 56 ncı ve 74 üncü maddeleri ile diğer iş kanunlarına göre ücretsiz izinli sayılan süreler  haricinde  ayrıca  bir  takvim  yılı  içerisinde  toplam  bir  ayı  aşmayan  ve  işverenlerince belgelendirilen  ücretsiz  izin  sürelerinde  genel  sağlık  sigortalılıklarının  devam  edeceği  hüküm altına alındığından, bu durumdaki sigortalılara Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında gün bildirilmeyeceğinden, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi  kapsamında  ödenen  primler,  Kanunun  4  üncü  maddesinin  birinci  fıkrasının  (a)  bendi kapsamında  günsüz  prime  esas  kazanç  olarak  dikkate  alınacaktır.”  Hükmü  yürürlükten kaldırılmıştır.

   Kısmi süreli olarak 30 günden az çalışılan sürelerde hizmetlerin çakışması” bölümü değiştirilmiştir.

  4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar (eksik gün nedeni 06-Kısmi  istihdam),  tam  süreli  çalışmakla  birlikte  ay  içinde  puantaj  kaydı  tutularak  kısmi  hizmet bildirilenler (eksik gün nedeni 7-Puantaj kaydı) ile ev hizmetlerinde 30 günden az çalışanların (eksik gün nedeni 17-Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma) aynı anda 5510 sayılı Kanunun 4-1/ (b) bendinde sayılan sigortalılık hallerinin bulunması durumunda sadece çakışan süredeki (b) bendine tabi sigortalılıkları iptal edilmekte, çakışma sürelerinin tespitinde her bir ay için ayrı ayrı değerlendirme yapılmakta,  kısmi  süreli  çalışanlara  ilişkin  hizmet  çakışmalarında  1/3/2011-28/2/2014 tarihleri arasında söz konusu eksik gün sebepleriyle kısmi süreli çalışması nedeniyle Kanunun 4 -1/(b) bendi kapsamında sigortalılığı sona erdirilenlerin çakışan süreler dışındaki primlerini ödemek için talepte bulunmaları halinde, söz konusu ayların (b) bendi kapsamında 30 güne tamamlanıp hizmet süresi olarak değerlendirilmektedir.

  2025 yılı Ocak ayından itibaren 5510 sayılı Kanunun 4 -1/(a) bendi kapsamında ay içinde 30 günden az çalışanların aynı anda 4-1/(b) bendinde sayılan sigortalılık hallerinin bulunması durumunda  eksik  gün  nedenine  bakılmaksızın  sadece  çakışan  süredeki  (b)  bendine  tabi sigortalılıkları iptal edilerek, 4-1/(a) bendi kapsamında ay içinde 30 günden az çalışmaları 4-1/(b) bendi kapsamında 30 güne tamamlanacaktır.

  Sigortalıların ay içindeki (a) ve (b) bentlerine tabi gün sayılarının hesabında ay 30 gün kabul edilecek (b) bendine tabi gün sayısı (a) bendine ilave edilerek hesaplanacaktır. Sigortalının (a) bendine tabi işe girdiği ve işten çıktığı ay için parmak hesabı yapılarak işlem yapılacaktır. Artık güne ait kazançlar sigortalının prime esas kazancına ilave edilecektir. Ay içinde giriş veya çıkış tarihi bulunmuyorsa kısmi çalışılan aylarda (a) bendi kapsamındaki sigortalılık ayın ilk gününden itibaren başlatılacaktır. (b) bendine tabi sigortalılık ise (a) bendi kapsamındaki sigortalılığının sona erdiği günü takip eden günden itibaren başlatılacaktır.

  Ancak,  sigortalının  Kanunun  4 -1/(a)  bendi  kapsamında  sayıldığı  sürelerde  iş  kazası geçirmesi durumunda (a) bendi kapsamında bildirilen prim gün sayısı kaza tarihine yaslanacak ve öncesinde eksik kalan sürelerde (b) bendi kapsamında sigortalılığı sağlanacaktır.

  5510 sayılı Kanunun 4 -1/(a) bendi kapsamında kısmi süreli olarak çalışanlar, bu süreleri dışında  kalan  günleri  (b)  bendine  tabi  zorunlu  çalışmaları  ile  tamamladıklarından kalan sürelerinde kısmi süreleri olarak (a) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalı olamayacaklar, genel sağlık sigortalısı olarak bu süreleri ayrıca tamamlamayacaklar ve 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli  iş  sözleşmesi  ile  çalışan  sigortalılar  kısmi  süreli  çalıştıkları  aylara  ait  eksik  süreleri borçlanamayacaklardır. 

  Sigortalıların  ay  içinde  birden  fazla  işyerinde  çalışmaları  halinde  eksik  gün  nedenine bakılmaksızın  4  üncü  maddenin  birinci  fıkrasının  (a)  bendine  tabi  çalışmalarının  tamamı toplanacak  olup  sigortalılar  ay  içinde  kalan  günler  için  (b)  bendine  tabi  sigortalı  sayılacaktır. Birden fazla işyerinde çalışması toplam 30 gün olan sigortalılar hakkında (b) bendine tabi prim alınmayacak olup bu Genelgenin “4-Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine  tabi  olarak  aynı  anda  prim  ödenmiş  hizmetlerin  değerlendirilmesi”  başlıklı  bölüm doğrultusunda işlem yapılacaktır.

  Ayrıca 31/12/2024 tarihine kadar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında ay içinde herhangi bir eksik gün nedeniyle çalışması bulunduğu halde ay içinde kalan günleri Kanunun 4 -1/(b) bendi kapsamında 30 güne tamamlanmamış sigortalılar hakkında tamamlama işlemi yapılmayacaktır. Ancak sigortalının yazılı talepte bulunması halinde, 2011 yılı Mart ayı (dahil) ile 2024 yılı Aralık ayı (dahil) arasında eksik gün nedenine  bakılmaksızın 30 günden az çalıştığı tüm aylar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında 30 güne tamamlanıp hizmet süresi olarak değerlendirilecektir.

  Örnek: 5510 sayılı Kanunun 4-1/(b) bendine tabi sigortalı iken 8/1/2025 tarihinde 4 -1/(a) bendi kapsamında çalışmaya başlayan sigortalı adına Ocak 2025 döneminde 10 gün hizmet bildiriminde bulunulmuş olup bu sigortalı;

1/1/2025 –7/1/2025 tarihleri arasında (7 gün) 4/1-(b) kapsamında,

8/1/2025–17/1/2025 tarihleri arasında (10 gün) 4/1-(a) kapsamında,

18/1/2025–31/1/2025 tarihleri arasında (14 gün) 4/1-(b) kapsamında,

sigortalı  sayılacaktır.  Bu  sigortalının  aylık  bağlamada  gün  sayısı  30,  prime  esas kazancının ise prime esas kazanç üst sınırını aşmamak üzere tamamı dikkate alınacaktır.

  Ancak kısa vadeli sigorta kollarından sağlanan yardımlarda sigortalılık kapsamı Kanunun 53 üncü maddesindeki hükümlere göre belirlenir.

  Örnek: Kanunun 4-1/(b) bendine tabi sigortalığı devam eder iken 3/1/2022 tarihinde 4-1/(a)  bendi  kapsamında  çalışmaya  başlayan  sigortalı  adına  2022  yılı  Ocak  ayında  “06-Kısmi istihdam” eksik gün nedeniyle 8 gün, Şubat ayında “07-Puantaj kaydı” eksik gün nedeniyle 10 gün, Nisan ayında “21-Diğer Ücretsiz İzin” eksik gün nedeniyle 12 gün, Temmuz ayında “1-İstirahat” eksik gün nedeniyle 5 gün hizmet bildiriminde bulunulmuş olup, 31/12/2022 tarihinde 4-1/(a) bendi kapsamındaki sigortalılığı sona ermiştir. 1/1/2023 tarihinde tekrar Kanunun 4-1/(b) bendi kapsamında sigortalılığı başlatılmıştır. Sigortalı, eksik günlerinin Kanunun 4 -1/(b) bendi kapsamında 30 güne tamamlanması için 2025 yılı Şubat ayında talepte bulunmuştur. Yapılan incelemelerde  kişinin  eksik  günlerinin  Kanunun  4 -1/(b)  bendi  kapsamında  tamamlanmadığı anlaşılmıştır. Bu sigortalının 2022 yılında Kanunun 4-1/(a) bendi kapsamında ay içinde tüm eksik gün bildirimi yapılan sürelerdeki eksik kalan süreler Kanunun 4-1/(b) bendi kapsamında 30 güne tamamlanacaktır.  Ancak  sigortalının  30  güne  tamamlama  talebinden  sonra  bu  talebinden vazgeçmesi mümkün değildir.

SGK’nın ilgili genelgesi için tıklayınız.